Co jakiś czas przeżywam wzrost frustracji - nazwijmy ją - językowej. Nie, nie jest to kwestia spędzająca mi sen z powiek (a może powinna?) natomiast jest to zjawisko nieodmiennie irytujące.
To, że przeżywamy zwulgaryzowanie codziennego języka i nawet wydawałoby się dostojne osoby nie wahają się używać publicznie wyrazów na k, j, ch, d i paru innych, to już w sumie żadna nowina. Tak, mnie to razi i przeszkadza mi - zawsze mi się wydawało, że można obejść się bez takich wyrazów, ja się obchodzę już kawał czasu :P - ale wiem, że taki język nie jest wyznacznikiem dobrego serca, ani mądrości życiowej. Chyba nauczyłam się dostrzegać, kiedy za takim właśnie językiem kryją się wartościowe osoby. Znałam kochające, oddane matki, które takim właśnie szokującym słownictwem posługiwały się na co dzień. Absolutnie nie skreślam takich osób, choć nie ukrywam, że w pierwszej chwili muszę przełamywać odruchową rezerwę (i mam nadzieję, że jej nie widać). A potem - jeśli warto - przyjmuję niejako z dobrodziejstwem inwentarza. Również używanie "takich słów" w roli - powiedzmy - ozdobników czy środków stylistycznych. Nie używam, ale jeżeli czyjąś intencją nie jest obrażenie mnie... z całą pewnością przeżyję.
Moją tytułową frustrację budzi zjawisko pokrewne i chyba jednak powiązane z tą wszechobecnością wulgaryzmów. Otóż ludzie uważają, że dopóki nie używają najmocniejszych wulgaryzmów, to ich wypowiedź nie jest obraźliwa! Miewaliśmy ten problem kilka lat temu na pewnym forum, na którym często bywałam, obserwuję go dziś w zupełnie innym miejscu internetu, na - wydawaloby się - szacownym, odwołującym się do wartości portalu. Ingerencje adminów w wypowiedzi jawnie obraźliwe,
ad personam w najgorszym stylu, są przyjmowane jak zamach na swobody obywatelskie i niepodległość, prośby dyskutantów o kulturę wypowiedzi kwitowane naiwnym i niewinnym "Ale o co chodzi, przecież...?" albo kolejnym chamstwem. Bywa też oczywiście nagminnie stosowana filozofia Kalego w wersji "robisz (często skandaliczną w odbiorze Agai i szeregu innych osób) uwagę
ad personam, toś cham; ja robię (często skandaliczną w odbiorze Agai i szeregu innych osób ) uwagę
ad personam, to jest to konstutucyjna wolność wypowiedzi". Dodatkowego smaczku dodaje odwoływanie się portalu i dyskutantów do wartości chrześcijańskich (i żeby dopowiedzieć do końca - na portal o nazwie zaczynajacej się od litery F nie zaglądam z zasady, nie moja bajka).
Trudno tu o jakąś sensowną konkluzję. Ale w sumie miło by było, gdyby ktoś wprowadził obowiązkową naukę kultury wypowiedzi. Albo - przynajmniej - gdyby wymagano jej w domu i w szkole... Bo można, naprawdę można wypowiadać się na poziomie, zachowując spójność formy i treści. Nawet jeśli się z kimś nie zgadzamy aż do bólu. (Wolę nie myśleć o interpretacjach rodzących się w szkole literaturoznawczej, ktora nie uznaje podziału na formę i treść - a taką mnie wykładano na studiach...).
Myślę, że nie ma jednego czynnika wywołującego to językowe zdziczenie, przyczyny są złożone. Jasne, że powszechność i pozorna anonimowość internetu sprzyjają rozprzestrzenianiu się nie tylko dobrych rzeczy ale i tych złych (zło jest zawsze krzykliwe, stroi się w barwne piórka i przyciąga uwagę). Pozostaje swoista donkiszoteria - zachowanie kultury własnych wypowiedzi w dyskusjach. W ostateczności... realizacja ewangelicznej zasady nierzucania pereł przed wieprze... Zawsze jest pytanie o granicę...
PS. Jak pytanie o granicę - złośliwe byłoby ogłoszenie konkursu na temat "Gdzie zrobiono tę fotografię?", z żądaniem podania dokładnego miejsca, prawda? :P Więc go nie ogłoszę. Nie ogłoszę...
